Samen je eigen buurt bouwen met CPO
Vind je in de huidige woningmarkt niet wat je zoekt? Wil je wonen op een manier die écht bij je past, in een buurt die je zelf mee vormgeeft? Dan is Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) misschien iets voor jou. In plaats van kiezen uit bestaande woningen, bundel je de krachten met anderen om samen een woningbouw- of transformatieproject op te zetten. Van het kiezen van een kavel tot het ontwerpen van de huizen of appartementen en het vormgeven van de gezamenlijke leefomgeving: samen hebben jullie de regie in handen.
Wat houdt het precies in?
CPO staat voor Collectief Particulier Opdrachtgeverschap en is een vorm van zelfbouw waarbij toekomstige bewoners gezamenlijk opdrachtgever zijn van hun eigen woningbouw- of transformatieproject. Je vormt als groep een vereniging die zelf de regie voert over het ontwerp, de bouw en de indeling van de leefomgeving.
Of je nu met vrienden een oud schoolgebouw wilt ombouwen tot moderne woningen of samen met gelijkgestemden iets nieuws wilt bouwen op een groene locatie, met CPO bepaal je samen hoe je wilt wonen. Zonder tussenkomst van een projectontwikkelaar, met maximale zeggenschap.
Wat maakt CPO zo aantrekkelijk?
CPO biedt je de mogelijkheid om je woning en woonomgeving op maat te creëren. Je hebt invloed op het ontwerp, de indeling en de keuzes voor duurzaamheid. Omdat je samen bouwt zonder commerciële projectontwikkelaar, bouw je vaak tegen kostprijs. Daarnaast ontstaat er tijdens het traject al een sterke band tussen de toekomstige buren, wat bijdraagt aan een betrokken en hechte gemeenschap. Een factor die vaak zorgt voor minder verloop en meer stabiliteit in de buurt.
Wat zijn de nadelen of valkuilen?
Een CPO-project vraagt om geduld en inzet. Het hele proces kan twee tot drie jaar duren. Of zelfs langer. Als opdrachtgever ben je samen verantwoordelijk voor belangrijke beslissingen, financiën en planning. Dat vraagt om duidelijke afspraken, goede samenwerking en betrokkenheid van alle deelnemers. Ook moet je in de beginfase vaak eigen middelen inbrengen, nog voordat een hypotheek mogelijk is.
Inspirerende voorbeelden uit de praktijk
Over heel Nederland vind je inspirerende voorbeelden van bewoners die samen hun droomproject hebben gerealiseerd. Denk aan een groep actieve vijftigplussers in Olst die Vriendenerf ontwikkelden: een duurzaam en sociaal woonproject in eigen beheer. Ook in Houten en Amersfoort zijn bewonerscollectieven erin geslaagd om duurzame wijken te bouwen, met aandacht voor natuur, gemeenschappelijkheid en betaalbaarheid. Deze en meer CPO projecten vind je op de website van Buildingcommunity.
Hoe verloopt het traject?
Een CPO-project begint vaak met het vormen van een groep mensen met gedeelde woonwensen. Samen richt je een vereniging op die als opdrachtgever optreedt. Maar het kan ook zijn dat je later instapt bij een bestaand initiatief, omdat je bewust zoekt naar een plek waar mensen al samen aan het bouwen zijn. Beide routes bieden de kans om actief bij te dragen aan je toekomstige woonomgeving.
Daarna zoek je samen een kavel of bestaand pand en schakel je professionals in zoals een architect, aannemer en procesbegeleider. Je werkt het ontwerp uit, vraagt vergunningen aan en start uiteindelijk de bouw. Het proces vergt inzet, maar het resultaat is een unieke, zelfgebouwde woonplek.
Een betrouwbare bouwpartner is essentieel
Overweeg je om met gelijkgestemden een CPO-project op te starten of eraan deel te nemen? Kies dan voor een aannemer met het BouwGarant-keurmerk. Die weet wat er komt kijken bij collectieve bouwprojecten en helpt je met het realiseren van jullie woonplannen.
Belangrijk: voor veel CPO-projecten is een afbouwgarantie verplicht. Deze garantie zorgt ervoor dat je woning wordt afgebouwd, ook als de aannemer tussentijds failliet zou gaan. Via BouwGarant kun je een afbouwgarantie afsluiten, informeer hiernaar bij je aannemer.
Meer weten? Luister naar onze podcast
In aflevering 28 van het BouwGarant Journaal gaat Gaby Milder in gesprek met Katja van der Valk van Buildingcommunity. Zij vertelt hoe CPO werkt, waar je op moet letten en wat de voordelen zijn van deze vorm van bouwen.
Meer informatie over CPO vind je ook bij Vereniging Eigen Huis.
